Azerbaycanın tarixi şeheri Şuşanın işğalından 19 il ötür. Şeher 1992-ci il mayın 8-de ermeni silahlı desteleri terefinden işğal edilib. Şeherin kütlevi şekilde artilleriya zerbelerine tutulması seher saat 6-ya kimi davam edib. Bundan sonra düşmenin mine yaxın esgeri üç terefden Şuşaya hücum edib. Hücum Rusiyanın önceden ermenilere verdiyi 366-cı alayın 40 zirehli texnikasının desteyile heyata keçirilib. 11 min ermeni esgerine çox az sayda azerbaycanlı müqavimet gösterib. 10 saatdan artıq davam eden döyüşlerde 480 azerbaycanlı helak olub, 1860 azerbaycanlı yaralanıb, 20 min neferden çox adam öz yurdundan didergin düşüb. Esir götürülmüş 68 soydaşımızın taleyi barede bu güne qeder melumat yoxdur. 289 kvadrat kilometr erazisi olan Şuşa şeherinde hemin dövrde 24.900 ehali yaşayırdı. Şeherin işğalı zamanı Azerbaycan xalqının medeni ve tarixi abideleri, dahi Üzeyir Hacıbeyovun, Natevanın ve Xan Şuşinskinin heykelleri dağıdılıb, beş mine yaxın eksponatı olan Şuşa tarix muzeyi, Dövlet xalça muzeyinin filialı ve xalq tetbiqi seneti muzeyi, Qarabağ dövlet tarix muzeyi ermeni qesbkarları terefinden mehv edilib. Ermeniler Şuşada 7 mektebeqeder uşaq müessisesini, 22 ümumtehsil mektebini, medeni-maarif, kend teserrüfatı texnikumlarını, 8 medeniyyet evini, 14 klubu, 20 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 3 muzeyi, Şerq musiqi aletleri fabrikini dağıdıblar.
|